Είμαστε πολλοί, είμαστε πολλές: είμαστε τόσοι ώστε να αντιληφθούμε βιωματικά ότι αυτό το σύστημα ολοκλήρωσε τον κύκλο του. Όμως οι φωνές μας είναι διασκορπισμένες, τα καλέσματά μας εγκλωβισμένα, οι μέθοδοί μας διεσπαρμένες. Σε σημείο μάλιστα που μερικές φορές αμφισβητούμε τη δύναμή μας, υποκύπτοντας στη δυστυχία της αδυναμίας. Βεβαίως, κάποιες στιγμές αυτή η περίθλαση λειτουργεί με θετικό τρόπο, όταν απορρέει μακριά από συγκεντρώσεις και, προφανώς, μακριά από ευθυγραμμίσεις. Ωστόσο, πρέπει να συνενωθούμε. Χωρίς αμφιβολία περισσότερο από ποτέ όταν μια οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση αρχίζει να εκτοξεύει τη βία της χωρίς αναστολές : μια βία γιγαντωμένη και βάναυση. Αν «είμαστε σε πόλεμο», αυτός ο πόλεμος είναι κοινωνικός. Οι επιθέσεις ήδη εναλλάσονται αδυσώπητα: εκβιασμός για την απασχόληση και την εργασία, αμφισβήτηση των ελευθεριών και των δικαιωμάτων, ψέματα και κρατική βία, εκφοβισμός, αστυνομική καταστολή ιδίως σε γειτονιές της εργατικής τάξης, γενική επιτήρηση, συγκατάθεση στην επιβολή της τάξης, ρατσιστικές διακρίσεις, οι χειρότερες δυστυχίες επιβάλλονται στους πιο φτωχούς, στους πιο ευάλωτους, στους εξόριστους. Για ένα αυξανόμενο μέρος του πληθυσμού, οι συνθήκες στέγασης, υγείας, τροφής, ή μερικές φορές απλά διαβίωσης, είναι καταστροφικές. Είναι καιρός να αντιστρέψουμε το στίγμα αυτό ενάντια σε όλες τις κακές αξιολογήσεις. Αυτό που είναι «ακραίο» είναι οι ιθαγενείς ανισότητες, τις οποίες η κρίση διευρύνει ακόμη περισσότερο. Αυτό που είναι « ακραίο » είναι αυτή η βία. Σε αυτό το σύστημα, οι ζωές μας θα αξίζουν πάντα λιγότερο από τα κέρδη τους.
Δεν φοβόμαστε πλέον τα λόγια για να προσδιορίσουμε την πραγματικότητα αυτού που καταπιέζει τις κοινωνίες μας. Για δεκαετίες, ο «καπιταλισμός» είχε γίνει μια λέξη ταμπού, που αναφέρεται και χρησιμοποιείται ως διαταγή χωρίς εναλλακτική λύση, τόσο προφανής όσο ο αέρας που αναπνέουμε. Ωστόσο ο ίδιος ο αέρας μολύνεται όλο και περισσότερο. Τώρα συνειδητοποιούμε όλοι μας ότι το « Καπιταλόκαινο» είναι πράγματι μια εποχή, καταστροφική και θανατηφόρα, μια εποχή που προκαλεί αθεράπευτες πληγές στη Γη και στη ζωή. Το ζήτημα δεν είναι λοιπόν μόνο να ξεριζώσουμε το νεοφιλελευθερισμό που προσπαθεί να μεταλλαχθεί σε έναν πιο «αποδεκτό», «πράσινο», «κοινωνικό» ή «αναμορφωμένο» καπιταλισμό. Δυστυχώς, ο καπιταλισμός δεν μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο, να τροποποιηθεί ή να βελτιωθεί. Σαν βαμπίρ ή σαν μαύρη τρύπα, μπορεί να τα ρουφήξει όλα και να τα εξαφανίσει. Ο καπιταλισμός δεν έχει ηθική, αντιλαμβανεται μόνο τον εγωισμό και την εξουσία και δεν βασίζεται σε καμία άλλη αρχή πέρα από αυτήν του κέρδους. Αυτή η λογική που καταβροχθίζει τα πάντα είναι κυνική και θανατηφόρα, όπως είναι και η ανεξέλεγκτη παραγωγικότητα. Η δημιουργία μιας νέας ομοσπονδίας έχει λοιπόν στόχο να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε σε αυτήν τη λογική με τρόπο συλλογικό, να την αποδείξουμε αριθμητικά και να εκφράσουμε την αντίθεση μας στον καπιταλισμό, χωρίς να φανταστούμε ούτε για μια στιγμή ότι θα μπορούσαμε να συμβιβαστούμε με αυτόν.
Αλλά δεν είμαστε μόνο, και πρωτίστως, « αντι ». Ακόμη και αν δεν διαφαίνεται ξεκάθαρα το εναλλακτικό σχέδιο-κλειδί, υπάρχουν όλο και περισσότεροι από εμάς που θεωρούμε, πιστεύουμε αλλά και εφαρμόζουμε αξιόπιστες και απτές εναλλακτικές λύσεις για την ανθρώπινη ζωή. Πρέπει όλες αυτές τις δράσεις να τις συγκεντρώσουμε. Αυτό, εξάλλου, ενώνει αυτές τις εμπειρίες και αυτές τις ελπίδες: τα κοινά δεν βασίζονται στην κατοχή αλλά στη χρήση, στην κοινωνική δικαιοσύνη και στην αξιοπρέπεια. Τα κοινά είναι πόροι και αγαθά, συλλογικές ενέργειες και μορφές ζωής. Καθιστούν δυνατή τη φιλοδοξία για μια καλή ζωή, αλλάζοντας τα σημεία αναφοράς: όχι πλέον αγοραπωλησία, αλλά μοίρασμα, όχι πλέον ανταγωνισμός, αλλά αλληλεγγύη, όχι πλέον συγκρούσεις και εχθρότητες, αλλά κοινό όφελος. Αυτές οι προτάσεις είναι σταθερές. Προσφέρουν και σχηματοποιούν τη δυνατότητα να συλλάβουμε έναν διαφορετικό κόσμο, χωρίς τον αέναο αγώνα για κέρδος, επικερδή χρόνο και σχέσεις αγοράς. Είναι περισσότερο από ποτέ απαραίτητο και πολύτιμο πια να μοιραζόμαστε, να συζητάμε και να διαδίδουμε.
Γνωρίζουμε ακόμη ότι αυτό δεν θα είναι αρκετό: γνωρίζουμε ότι η δύναμη του κεφαλαίου δεν θα επιτρέψει ποτέ την ειρηνική οργάνωση μιας συλλογικής δύναμης που είναι αντίθετη με αυτήν. Γνωρίζουμε την ανάγκη για αντιπαράθεση. Είναι ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη να οργανώσουμε τους ίδιους τους εαυτούς μας, να υφάνουμε συνδέσμους και αλληλέγγυες οργανώσεις και ομοσπονδίες, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, και να κάνουμε την αυτοοργάνωση καθώς και την αυτονομία των ενεργειών μας ενεργές αρχές : πρόκειται για μια υπομονετική και επίμονη διαδικασία συγκέντρωσης δύναμης. Αυτό προϋποθέτει τη διάδοση όλων των μορφών αληθινής δημοκρατίας : συλλογικότητες αλληλεγγύης που ήδη έχουν πολλαπλασιαστεί σε γειτονιές της εργατικής τάξης, συνελεύσεις, ολοκληρωμένοι συνεταιρισμοί, επιτροπές δράσης και αποφάσεων στους χώρους της εργασίας και της ζωής μας, επιτροπές υπεράσπισης, ελεύθερες και κοινοτικές κοινότητες, κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, υπηρεσιών και αγαθών… Σήμερα, οι εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη ζητούν ένα λαϊκό κίνημα. Η προοπτική είναι τόσο ισχυρή όσο και στοιχειώδης : όσοι εργάζονται καθημερινά για τη φροντίδα και την υγεία είναι οι πιο ικανοί να καθορίσουν, με τις συλλογικότητες των χρηστών και τους ασθενείς, τις ανάγκες σε θέματα δημόσιας υγείας, χωρίς διευθυντές και αυτοανακηρυγμένους ειδικούς. Η ιδέα αυτή είναι γενικεύσιμη. Έχουμε τη νομιμότητα και την ικανότητα να αποφασίσουμε για τη ζωή μας – να αποφασίσουμε τι χρειαζόμαστε : η αυτοοργάνωση είναι λοιπόν ο τρόπος για να διαχειριστούμε τις υποθέσεις μας. Και η ομοσπονδία είναι το αντίβαρο στην εξουσία.
Δεν έχουμε το φετιχισμό του παρελθόντος. Αλλά θυμόμαστε τι ήταν οι Ομόσπονδοι, εκείνοι που πραγματικά ήθελαν να αλλάξουν τη ζωή, δίνοντας της νόημα και δύναμη υπό την Κομμούνα του Παρισιού. Τα κινήματά τους, οι κουλτούρες τους, οι πεποιθήσεις τους ήταν διαφορετικές : δημοκρατικοί, μαρξιστές, ελευθεριακοί και μερικές φορές όλα αυτά ταυτόχρονα. Αλλά το θάρρος τους ήταν το ίδιο. Όπως αυτές και αυτοί, έχουμε διαφορές. Αλλά όπως αυτές και αυτοί είμαστε εξίσου αντιμέτωποι με τον επείγοντα χαρακτήρα και τη βαρύτητα του παρόντος μας, και μπορούμε να τους ξεπεράσουμε, αν σταματήσουμε να αναπαράγουμε τις αιώνιες διαιρέσεις και αν ξεκινήσουμε να εργαζόμαστε από κοινού. Ένας συνεταιρισμός στοχασμού, πρωτοβουλιών και δράσεων θα έδινε περισσότερη δύναμη στις κοινές πρακτικές μας. Άτυπος συντονισμός ή δομημένη δύναμη; Εναπόκειται σε εμάς να αποφασίσουμε. Αντιμέτωποι με τον κυρίαρχο λόγο, που είναι τόσο ύπουλος όσο και εκτεταμένος, πρέπει πρωτίστως να συμμαχήσουμε με τον εαυτό μας, όχι για να τον καταδικάσουμε στη σιωπή, αλλά τουλάχιστον για να τον αντιμετωπίσουμε. Πρέπει να ενωθούμε για να εφαρμόσουμε μια συγκεκριμένη εναλλακτική λύση που δίνει ελπίδα.
Μόλις λοιπόν συγκεντρώσουμε τις πρώτες δυνάμεις, θα οργανώσουμε μια συνάντηση, τις λεπτομέρειες της οποίας προφανώς θα συναποφασίσουμε όλοι μαζί.
Για να συμμετάσχετε σε αυτό το κάλεσμα: